گلشن خان شوشتر از یک طرف در کنار بافت تاریخی شهر مسجد النبی کوهسنگی مشهد شوشتر واقع گردیده‌است و از سوی دیگر در جوار شبکه انسـان سـاز گرگر قرار گرفته میباشد.
از همین رو می اقتدار آن را مثلا مصادیق گلشن های کنار رودخانه ای نیز برشمرد. گلشن خان شوشتر که از حیث تاریخی و وضعیت مکانی در ساختار شـهر شوشتر، از مقام ویژه ای شامل است، از دید کالبدی، ساختاری و منظر سازی، دارنده تفاوت هایی با الگوی جامع گلشن اهل ایران میباشد که از این لحاظ آشنایی و محاسبه آن میتواند غنای بیشتری به معنا گلشن سازی اهل ایران و آشنایی مصادیق متنوع آن بخشـد.
گلشن قادر است پایین الگوی گلشن های تک محوری مطرح آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد باشد با این تفاوت که پایه اساسی گلشن لزوما راست وجود ندارد و پایین اثر کناره یافت، صورت و رودخانه و مدل باغسازی روزگار قاجار، به شکلی غیر بی واسطه و ارگانیک صورت یافته میباشد.
در صورتی‌که چه درین در بین به حیث می‌رسد، تاثیرات فرسایشی نتایج از سرکشی رودخانه گرگر و اضافه شدن لایه های آبرفتی در حین فرصت سبب ساز تغییراتی در ساختار کلی گلشن شد‌ه‌است که ضمن تبدیل مبنا گلشن به محوری غیر بدون واسطه، مبتنی بر شواهد مو جود بخشی از گلشن را نیز از در بین برده اند.
گلشن خان از نگاه ماهیت، عمل کرد، اجزا و موادتشکیل دهنده گلشن و نظام های ساختاری معماری، کاشت و آبیاری میتواند تحت عنوان مثال ای از گلشن های تاریخی اهل ایران طرح باشـد و سیرتکامل ای از گلشن های رودخانه ای به شمار آید.
با این وجود هندسه غیر بی واسطه مبنا مهم گلشن رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد با الگوی شناخته گردیده و رایج گلشن های اهل ایران مختلف میباشد . همینطور فعالیت کرد تفرجی و اقتصادی و استقرار گلشن بر لبهی رودخانه و بستر طبیعی در تکوین عنصرها و المان های آن اثر به سزایی داشته اند.
ساخت بستری مطلوب برای رشد اشکال درختان میوه و گیاهان دارویی باعث اجرا گروه ای از اقدامات گلشن سازانه در بستر گلشن خان شـده اسـت.
کرت بندی نامنظم به خواسته حداکثر افتتاح از گنجایش زمین، تعریف‌و‌تمجید نظام آبیاری بر طبق نظام کرت بندی گلشن در الگویی خطی در امتداد شالوده مهم، کاشت نخل های رطب در یک امتداد خطی و در راستای پایه مهم و غیر بدون واسطه گلشن به مراد سایه اندازی و ساخت یک کوچک اقلیم برای درختان میوه با تقلید از الگوی کرت بندی گلشن، برای مثال این اقدامات اند.
که ضمن ساخت یک بستر تولیدی، فضایی تفریحی – تفرجی ایده آلی را برای صاحبان گلشن، بر طبق زیبایی شناسی رایج در حین تکوین گلشن در عصر قاجار مهیا آوردند که با حضور در آن از خنکای سایه درختان، صدای آب سرازیر در کانالهای دستکند و درختان میوه گلشن لذت می بردند.
متاسفانه در حین سال های قبل و علی رغم تصویب این گلشن شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد در فهرست اثر ها ملی ، به جهت عدم آشنایی کافی از بها های آن با زخم هایی روبه رو گردیده است که همین مورد بایستگی اجرا پژوهشی در راستای آشنایی عالی گنجایش های این سیرتکامل باارزش از گلشن سازی اهل ایران با مقصود معرفی ، مدد و تجدید بنا آن را پررنگ کرده است
باغ شوشتر